Wanda ging op pad met de weduwnaar en kinderen van Anne Marie van Veen, moeder van 4 kinderen. Zij overleed in 2019 aan longkanker. Zij werd beroemd door haar aangifte tegen de tabaksindustrie.
Mette van dertien draagt regelmatig de kleding van haar moeder, Anne Marie van Veen, die in 2019 aan longkanker overleed, 46 jaar jong. Het is alsof Mette zich omhult met haar moeder, haar behaaglijkheid van weleer zoekt, en zo is het ook.
Mette is lang voor haar leeftijd, de gelijkenis met haar moeder is overweldigend. Even denk je dat Anne Marie weer voor je staat, een vertrouwenwekkend beeld, zelfde uitstraling.
Naar Zwolle
Vandaag gaan wij: Petri Rouwenhorst (mijn steun en toeverlaat in de beweging Sick of Smoking vanaf 2016) en ik naar Zwolle. Wij gaan Rob en zijn kinderen: Mette (13) Karel (11) en Anna (10) weer zien! Rob is de weduwnaar van Anne Marie van Veen: de moedige vrouw die in 2016 aangifte deed bij het Openbaar Ministerie tegen de tabaksindustrie, samen met Lia Breed, een patiënte met eindstadium COPD – longfalen – en ons, Rookpreventie Jeugd en vele andere organisaties zoals KWF, Longfonds, Longkanker Nederland, kinderartsen, oncologen en het Antoni van Leeuwenhoek.
Onze advocaat was Bénédicte Ficq. Ook zij was diep geraakt door het persoonlijk lijden door zo een ernstige verslaving.
Rob praat honderduit: hoe zij elkaar ontmoet hebben, hoe Anne Marie in elk vezel van hem zit. Hoe hij het redt in zijn eentje. Het verdriet van de agressieve ziekte, de laatste dagen in het ziekenhuis laten hem nog steeds niet los.
Ik weet als de dag van gisteren hoe Anne Marie en Lia totaal verslagen naar het antwoord van de rechter luisterden. Zij waren in tranen. Het zal dan wel volgens het recht zijn gegaan, maar het voelt zo ontzettend onrechtvaardig…. Het OM, de rechters…. En de aandeelhouders van de tabaksindustrie die over de hoofden van 8 miljoen doden per jaar in hun vuistje lachten, triomfantelijk….
In 2019 overleden beide vrouwen, de een aan longkanker, de ander aan longfalen, beiden door een in hun jeugd opgelopen ernstige tabaksverslaving. Zij kregen de kans niet om hun werk af te maken. Zoals zovelen die je niet meer hoort omdat zij vroegtijdig zijn overleden. De doden hebben geen stem.
Strafzaak: jullie hebben gelijk, maar pech voor jullie : het is een legaal product.
Het Hof deed in een artikel-12-procedure uitspraak: ja het is een super dodelijk product (2/3 gebruikers sterft er aan), ja het is met opzet extreem verslavend gemaakt (2/3 van de kinderen die 1 sigaret probeert wordt een dagelijkse roker) en ja 20.000 doden per jaar en een miljoen zieken worden hier door alleen al in Nederland veroorzaakt met als enig doel het financieel gewin van de aandeelhouders én er wordt bovendien gesjoemeld met de metingen.
Maar … de overheid vindt dat allemaal goed, het is dus een legaal product, jullie hebben gelijk, maar je bent aan het verkeerde loket, zei de rechter.
Het verdriet was immens, dat deze zaak, waar Anne Marie zich zo met hart en ziel, zelfs op haar sterfbed nog mee bezig hield, hier stopte.
Zij wilde immers haar kinderen en alle kinderen in Nederland beschermen tegen de agressieve marketing door de tabaksindustrie die volledig is gericht op kinderen die zij replacement smokers (vervangrokers) noemt. Zij wist dat zij nog maar kort te leven had en dat zij er straks niet mee zou zijn om haar kinderen te beschermen.
Deze industrie aast als een roofdier op haar prooi. Na het 25e levensjaar begint geen mens meer met roken, het verdienmodel moet zich dus richten op jonge mensen. Kijk naar films, social media, volg invloedrijke influencers die zich door deze industrie laten betalen.
Volg de tabakslobby die steeds weer successen boekt door accijnsverhoging te blokkeren, het aantal verkooppunten niet te laten dalen.
Mette, Karel en Anna missen mama elke dag
Als we hebben aangebeld komt Mette de trap af lopen. De gelijkenis met haar moeder is overweldigend. Zij is de dag ervoor 13 geworden, en dat heeft ze gevierd met heel veel gillende vriendinnen. Ook kwam de beste vriendin van haar moeder én oma op bezoek: de moeder van Anne Marie. Mette draagt regelmatig de kleding van haar moeder. Als ik met hen praat geven ze alle drie aan dat ze hun moeder heel erg missen, meestal, elke dag, soms zomaar als je wakker wordt en zij haar foto als eerste zien, of juist als het donker wordt. Zij missen haar koken en zorgen voor anderen. De kinderen maken alle drie, ondanks hun verdriet, een vrolijke en open indruk.
Ik spreek ze alle drie, een voor een en ik maak filmpjes van hen. In het huis zijn allemaal Anne Marie hoekjes … met foto’s, verse bloemetjes en witte vlinders.
Ontroerende kinderen, stuk voor stuk. Het leed wat zo een ernstige ziekte kan doen met een gezin. Ik wilde dat de industrie met al haar advocaten hierbij was.
Rob is moeder en vader tegelijk. Er ligt heel wat op zijn bordje. Naast de kinderen die hun moeder missen is er ook nog de hond Kato, een hond met verlatingsangst, die Anne Marie persé wilde hebben om aan haar conditie te werken. Zij vocht als een leeuwin om zo lang mogelijk bij haar gezin te blijven. En haar conditie was het enige waar zij invloed op kon hebben….
Kinderen en Rob maken graag de missie van hun moeder waar
De kinderen kennen de strijd van hun moeder door en door, de strijd die zij streed om hen te beschermen: “Mijn moeder was iemand die graag zaken waaraan zij begon wilde afmaken. En deze strijd moeten we dus ook afmaken. Omdat het probleem zo groot is en het niet vanzelf overgaat”, zegt Karel.
We gaan met Rob en Kato naar het graf van Anne Marie waar zij ligt samen met Robert, haar zoontje, die bij de geboorte overleed. Verdriet speelde hun leven lang een rol. Zij wandelden al ver voor haar dood regelmatig rond op de begraafplaats. Rob en de kinderen bezoeken hen vaak. Het is ook de plek waar Pauline Dekker, Bénédicte Ficq (advocaat) en Lidia Barberio (directeur van Longkanker Nederland) afscheid van haar namen. Wij hebben haar bezworen haar werk af te maken om haar en alle kinderen van Nederland te beschermen.
Rob wil graag samen met zijn gezin een rol spelen in het werkelijk bereiken van de Rookvrije Generatie. Zodat kinderen geboren vanaf een bepaald jaar, nooit meer sigaretten mogen kopen. Zij willen samen met ons het werk van Anne Marie afmaken.
We rijden terug vol van al hun verhalen. Hun verdriet, hun dagelijks missen van een vrouw die onvervangbaar is.
Als 1 persoon sterft heeft dat een impact op minimaal 10 mensen: kinderen, partners, ouders, vrienden, collega’s. Deze nabestaanden gaan het verschil maken.